(مصاحبه با جناب آقای اصل عربی مدیرکل راهبری نظام نگهداری و تعمیرات صنعت نفت در خصوص همایش مدیریت دارایی های فیزیکی صنایع پتروشیمی )

این کنفرانس با چه هدفی برگزار شد؟

کنفرانس اول دارایی های فیزیکی پتروشیمی با رویکرد تهیه یک مدل در صنعت پتروشیمی برگزار میشود.

هدف این است که مدل دارایی های فیزیکی که در وزارت نفت تعریف شده است که یک مدل مفهومی است به چه شکلی می خواهد به اجرا در آید. البته مدل ها در صنعت های مختلف متفاوت است به عنوان مثال در یک پالایشگاه این مدل با یک نوع ادبیات و یک محتوا ارائه می شود و همچنین در خط لوله ها و سکوها و … متفاوت است.

قطعا در صنعت پتروشیمی هم باید یک مدلی طراحی بشود که به شرایط خودش سازگاری داشته باشد.

ما انتظارمان این است دستاوردهایی که شرکت های پتروشیمی به خصوص پتروشیمی بندرامام که در این چند سال گذشته کسب کرده اند بیاید در این همایش بیان شود تا رویکرد های آتی مشخص شود.

در این  همایش باید به این نتیجه برسیم که چه کارهایی باید انجام دهیم و چگونه  به شرکت های پتروشیمی دیگر این موضوع را انتشار بدهیم البته به نوعی بعضی از پتروشیمی ها در مقوله دارایی ها فیزیکی پیشرو هستند و می توانند محل مراجعه دیگرشرکت ها باشند.

شما پتروشیمی بندرامام را چقدر به مدل تعریف شده در وزارت نفت نزدیک می بینید؟

مدلی که در وزارت خانه تعریف شده حاصل ارزیابی شش۶ پتروشیمی توسط یک شرکت خارجی در سال های قبل بوده است . البته پتروشیمی بندرامام حتی قبل از اینکه ما این مدل را آماده کنیم و بیرون بدهیم با این مدل ها ارزیابی هایی داشته اند و ما این ارزیابی ها و دستاورد ها استفاده کردیم و مدل هایی برای صنعت پتروشیمی و همچنین برای مدل عمومی وزارت نفت هم از آن استفاده کردیم.

عمده پیچیدگی در صنعت نفت بخش پتروشیمی ها هستند آن هم بدلیل شیمیایی بودن این فرایند ها و به همین دلیل اگر نسخه ای در این صنعت جواب دهد قطعا می تواند در بقیه صنعت ها هم جواب دهد.

در واقع الزامات نظام مدیریت دارایی های فیزیکی عمدتا بر ISO 55000 است و مدل تعالی که در نظام نامه طراحی شده هم بر همین استاندارد است.

برای منطبق کردن عملکرد پتروشیمی ها با این مدل شما چه راه کارهایی پیش بینی کرده اید؟

مدیریت دارایی ها فیزیکی را می توان به دو بخش دانشی و عملیاتی تقسیم کرد. در بخش دانشی خوشبختانه استانداردی بنام ISO55000 وجود دارد که استاندارد بسیار خوبی هم است و از این جهت در بخش دانشی مشکل خاصی وجود ندارد . در بخش تخصصی و کارشناسی عملیاتی خوشبختانه پتروشیمی ها در وضعیت خوبی هستند زیرا در پتروشیمی ها در مقوله اجرایی pm ، اجرایی کاندیشن مانیتورینگ ، بحث کالیبراسیون ها ، بخش بازرسی فنی ها خیلی شدید انجام میشود.

ولی در این بین ارتباط بخش دانشی با بدنه اجرایی در واقع فعالیت های بین رشته ای یکی از نقاطی است که صنعت پتروشیمی باید یک کقدار برایش وقت بگذارد، به عنوان مثال در پتروشیمی pm  را داریم اما RCM را نداریم.  RCM یک نسخه تحلیلی و بین رشته ای است.

در واقع اگر بخواهیم این مسیر را برویم ملزم هستیم که این فعالیت های بین رشته ای که در این نظام نامه به صراحت آمده است را انجام دهیم تا بتوانیم این ها را در شرکت ها عملیاتی کنیم. امیدوار هستیم با توجه به  بضاعت اجرایی که در پتروشیمی ها هست بتوانیم از راهبردهای تعالی که در برنامه استراتژی این شرکت ها هست بتوانیم در این میان نسخه مدیریت اجرایی را هم اضافه کنیم و امیدوار هستیم این نقشه راه در پتروشیمی ها سرعت بگیرد.

چقدر این کنفرانس های تخصصی را در بهبود فعالیت پتروشیمی ها موثر می دانید؟

قطعا همایش در مقطع ارزیابی ارزش دارد، به عنوان مثال اگر یک پتروشیمی هنوز فرهنگ و ادبیات این کار را نمی داند در حد یک همایش دانشگاهی برایش قال استفاده است ولی فر کنید برای پتروشیمی بندرامام که در این موضوع مسیر زیادی را آمده اگر همایش از جنس دانشی برگزار شود مناسب نیست .  ما همایش هایی را باید برگزار کنیم که تخصصی و منطبق بر سطح مقطع تعالی آن سازمان باشند. بع هنوان مثال یک سری همایش برگزار می کنیم برای سطح فهم ، ادراک ، پیشبرد و تعالی موضوع می بایست همه این ها منطبق با شرایط روز پتروشیمی ها برگزار شود.

شما شرایط پتروشیمی بندرامام را در این زمینه چطور می بینید؟

پتروشیمی بندرامام از لحاظ فعالیت های بالقوه خیلی فعالیت های شاخصی را انجام داده ولی بالفعل کردن این به عنوان مادر صنایع پتروشیمی به نوعی باید تمام زنجیره پتروشیمی بندرامام رضایت بخش نیست این هم به این علت است که برای اینکه نظام مدیریت دارایی های فیزیکی را راه اندازی کنید به ۳ سه المان هم زمان نیاز دارید: ۱- نظام نامه ای که در آن تمام جوانب دیده و گنجانده شود -۲- یک سیستم تعریف شود که نظام نامه را در قالب ان سیستم به اجرا در آورد -۳- از همه مهمتر تشکیل یک ساختار است که برای نظام نامه و سیستم اجرای آن یک ساختار کلی تعریف شود. هنوز صنعت پتروشیمی ساختار مدیریت دارایی های فیزیکی هم مرتبه با مدیریت تولید ندارد. به عنوان مثال تا زمانی که معاونت دارایی های فیزیکی در کنار معاونت تولید نداشته باشیم زیاد امیدوار نیستیم که موارد دارایی های فیزیکی سرعت رشو و وسعت زیادی را به خود بگیرد.

چقدر می توان امید داشت که با برگزاری این کنفرانس های موارد یاد شده به وقوع بپیوندند؟

با توجه به پیش بینی ها و به شکلی که شرایط نشان میدهد ما امیدوار هستیم که مخاطب اصلی این همایش مدیران ارشد باشند و نمی خواهیم خیلی کارشناسی صحبت کنیم علی رغم اینکه شاید نیاز هم بشود به هر حال با تمام این تفاصیل جامعه مخاطب اصلی همایش مدیران میانی به بالا هستند. البته وظیفه ما هم این است که در این همایش یک ساختارهایی را پیشنهاد دهیم زیرا اگر نتوانیم موضوع جدیدی در حوزه ساختاری و حوزه نظام مطرح کنیم  قطعا فایده ای ندارد یعنی شما یک تیری را رها کرده اید ولی به هدف اصابت نکرده است. اما نکته ای که مهم است این است که باید یک ساختار طولانی مدت تعریف شود زیرا اگر یک ساختار یک ساله ای ارائه شود برای آن یک تیم پروژه تشکیل می شود و اما اگر یک ساختار ۵ پنج ساله ای تعریف شود قطعا یک تغییراتی انجام می گیرد که یک ساختار پایدار شکل گیرد و از آنجایی که موضوع دارایی های فیزیکی یک مبحث مستمر و بلند مدت است پس می بایست یک ساختار طولانی مدت تعریف شود و ما باید این موضوع را جا بندازیم که میدیریت دارایی فیزیکی به اندازه به عنوان مثال مدیریت تولیت برای هر سازمانی اهمیت دارد.

شما فکر می کنید مشکل و سختی کار برای القا کردن این تفکربرای پتروشیمی ها در کجاست؟

مانند همه مباحث مدیریتی مشکل اصلی در فرهنگ سازی مباحث است . یعنی اگر بتوانیم فرهنگ مورد نیاز مدیریت دارایی فیزیکی را با فرهنگ یک جامعه صنعتی هماهنگ کنیم به اعتقاد من ۵۰ پنجاه درصد راه را رفته اید و این ۵۰ پنجاه درصد اولیه مسیر است و تا این مسیر پیموده نشود ما نمی توانیم بقیه راه را برویم و انجام دیگر امور میسر نیست. به اعتقاد من خیلی از این فرهنگ سازی ها صرفا با مباحث آموزشی اتفاق نمی افتد به عنوان مثال برای همین موضوع می بایست پتروشیمی ها در فرآیندها ، سیستم ISO ها ، سیستم نرم افزار ها و غیره را تغییر دهند و همه این ها را باید انجام گردد تا فضای این موضوع آماده شود.به هنوان مثال اگر در گذشته اگر در گذشته فقط مبحث نگهداری تعمیرات گفته میشد بعد از این باید گفته شود مبحث نگهداری تعمیرات در قالب مدیریت دارایی های فیزیکی و یا مبحث بازرسی باید گفته شود مبحث بازرسی در قالب مدیریت دارایی های فیزیکی ، اگر  بخواهیم این مباحث را به یک فضای یکپارچه تبدیل کنیم این هم بخشی از آن فرهنگ سازی ها است . خوشبختانه پتروشیمی ها در این زمینه پیشرو هستند و هرساله جازه تعالی صنعت پتروشیمی را برگزار می کنند از آنجایی که برای این ارزیابی ها زحمت کشیده و به یک بلوغ نسبی رسیده اگر مهارتی به خرج دهیم و بسته های پیشنهادی خودمان را در دل آن بسته ها جا دهیم ، بنده تصور می کنم این بسته هایی که در پتروشیمی ها از گذشته وجود دارد یک حامل هستند و ما باید بسته پیشنهادی خودمان را بر روی بسته های موجود سوار کنیم .

 راه کار شما برای ادغام کردن بسته هایی که از قدیم در صنعت پتروشیمی بوده است با بسته های جدید پیشنهادی خودتان چیست؟

اولین گام و راه کار این است که کار را با مدیران ارشد شروع کنیم و بسیار وقت بگذاریم تا مدیران میانی به بالا را به این مبحث علاقه مند و توجیه کنیم. در مرحله دوم پرداختن به دستورالعمل های اجرایی است. در حال حاضر در وزارت خانه یک قراردادی را با یک مشاور بین المللی با هدف تدوین این دستورالعمل اجرایی انجام داده ایم .

در نظام نامه ای که در حال حاضر موجود است بخش دستورالعمل های اجرایی وجود ندارد و فقط سرخط های آن است اما نحوه پیاده کردن و اجرا کردن هر کدام از المان ها یک دستورالعمل خاص می خواهد . به عنوان مثال اگر بخواهیم استراتژی مدیریت دارایی های فیزیکی را برای تاسیسات پیاده کنیم ، این مهم است که با چه دستورالعملی این استراتژی را باید نوشت پس حتما این دستورالعمل هاب اجرایی را باید نوشت و  وزارت نفت بعنوان وزارت خانه باید دستورالعمل های بالا دستی را بدهیم که همه صنعت را پوشش دهد و با اینکه صنعت پتروشیمی از بخش دولتی نیست اما نمی توان گفت از صنعت نفت جدا است و مخصوصا از لحاظ بیزینسی جزئی از زنجیره وزارت نفت هستند. در نهایت ما باید آن دستورالعمل ها را ارائه کنیم  تامدیران میانی و ارشد بتوانند با استفاده از آن ها کار را شروع کنند و بتوانند زیرمجموعه خود را آرایش دهند ، کنترل و ارزیابی کنند و حتی با آن دستورالعمل ها بتوانند شرح خدمات بنویسند ، به عنوان مثال اگر بخواهیم یک بخش را به مشاوری واگذار کنند باید بدانند با چه الگوریتم و چه چهارچوبی این را واگذار کنند.

برنامه شما برای بعد از برگزاری اولین کنفرانس مدیریت دارایی های فیزیکی صنایع پتروشیمی چیست؟

بعد از همایش یاد شده یک همایشی خواهیم داشت برای صنعت فراساحلی و سکوها یعنی نظام مدیریت دارایی های فیزیکی سکوهای دریایی صنعت نفت و بسیار علاقه مند هستیم سالیانه بین ۳ تا ۴ همایش مستقل و تخصصی در چهارچوب مدیریت دارایی های فیزیکی داشته باشیم . اما موضوعی که بسیار اهمیت دارد این است که اولین همایش صنایع پتروشیمی بسیار مهم است آن هم به دلیل این است که ببینیم می توانیم دبیرخانه همابش را حفظ کنیم یا خیر ، اگر بتوانیم نتایج دلخواه از این همایش بدست آوریم آن هم به استقبال شرکت ها ، میزان محتوای مطالب و مطلوب بودن ارزیابی از امور انجام شده بر روی پتروشیمی ها است که به چه انداز مورد قبول قرار گرفته شده است.آن زمان می شود تصمیم گرفت که آیا می شود یک دبیرخانه دائمی رایش تعریف کنیم. پیشنهاد ما این است که هر سال یک همایش مختص صنایع پتروشیمی با میزبانی شرکت های مختلف برگزار شود و طبق برنامه ریزی که وزارت خانه انجام داده است می خواهد تا پایان برنامه ششم توسعه نظام مدیریت دارایی های فیزیکی را مستقر کند و برای رسیدن به این مهم از تمام امکانات استفاده خواهیم کرد.

در پایان مصاحبه از جنابعالی که با سعه صدر سوالات را به صورت مبسوط و مشروح توضیح داده اید تشکر می شود.